سخنران كليدي:
طبيعي اجرا كن!

هنرهاي رزمي سرشار از تكني كهاي متنوعي مشتمل بر ضربات دست و پا مي باشند كه از علوم ورزشي و به ويژه بيومكانيك
ورزشي بهره فراواني مي برند. بيومكانيك ورزشي از علوم زيستي (آناتومي و حركت شناسي) و فيزيك (مكانيك) نشأت گرفته
است. فيزيك به معني علم طبيعت و يا مطالعه قوانين حاكم بر طبيعت م يباشد و بنابراين در حيطه ورزش، علم بيومكانيك بدنبال
اينست كه آيا مهارت هاي ورزشي از قوانين مكانيكي يا قوانين طبيعت پيروي م يكنند و يا بعبارتي ساده تر آيا مهارت هاي اجرا شده
توسط ورزشكاران به شكل طبيعي صورت م يگيرد و در نهايت اينكه حد و مرز انسان در اجراي مهارت هاي ورزشي به چه ميزان
مي تواند باشد.
در ميان هنرهاي رزمي كاراته نسبت به ديگر رشت هها به ميزان بسيار زيادي با قوانين بيومكانيك هماهنگي نشان م يدهد. اكثر الگوهاي
حركتي پايه از قبيل پرتاب كردن (انواع ضربات دست و يا دفاع هاي رايج در كاراته)، ضربات پا (مستقيم، دوارني و ...)، پرش ها و
افت هاي رايج در مهارت هاي كاراته به وفور ديده م يشود كه دل چسب ترين و زيباترين اجراهاي اكثر قهرمانان كاراته جهان زماني
مشاهده شده است كه اين قهرمانان توانسته اند همسو با قوانين بيومكانيكي اجراهاي خود را به نمايش گذارند. نكته جالب توجه اين است
ن ها و يا به طوركلي از طبيعت و حركات حيوانات سرچشمه گرفته است و اين خود م يتواند حاكي از Ĥ كه منشاء هنرهاي رزمي از كوهست
طبيعي بودن حركات موجود در هنرهاي رزمي باشد.
با توجه به اصولي كه اساتيد بزرگ هنرهاي رزمي در حين تدريس بر آن ها تاكيد داشته اند؛ براحتي متوجه مي شويم كه اين اساتيد از
قرن هاي گذشته همواره درك قابل توجهي از اجراي طبيعي مهارت هاي كاراته داشت هاند. در اين ميان استاد فوناكوشي نيز از جمله
اساتيدي بود كه در حين تدريس كاراته، همواره با گفتن جمله ي معروفش " برخلاف طبيعت رفتار مكن" ميزان اهميت اين موضوع را
نشان داد.
امروزه با آگاهي از علم بيومكانيك م يتوان دلايل شكل گيري مهارت هاي رزمي از قبيل هنر كاراته را پاسخ گو بود. ذكر اين مسئله حائز
اهميت است كه حركات ظريف و بي نقصي را كه در تكنيك كارات هكاهاي زبده مشاهده مي كنيم، هرگز به صورت شانسي اتفاق
نمي افتند و مسلماً اين مهارت ها در نتيجه ساع تها تمرين و ممارست به دست مي آيند. تحقيقات صورت گرفته در زمينه
بيومكانيك مهارت هاي كاراته همگي نشان مي دهند كه مهارت هاي موجود در هنرهاي كاراته كه از قرن هاي گذشته به ارث
رسيده اند همگي داراي دلايل و نكاتي كليدي از ديدگاه بيومكانيكي مي باشند.
مجموعه مقالات اولين همايش ملي علم و كاراته ، اول تا سوم آبان 1390 دانشگاه تبريز
با دركي بيومكانيكي مي توانيم از علل ر خدادن موارد بسياري كه در اجراي تكني كهاي موجود در كاراته رخ م يدهد؛ آگاهي داشته
باشيم. مواردي از قبيل:
1) براي رسيدن به بيشترين سرعت تكنيك زوكي بايد به شكل پرتابي اجرا شود.
2) اجراي شوك كمر در حين اجراي مهارت براي رسيدن به بيشترين نيرو و ضربه اهميت زيادي دارد.
3) مقوله چرخش كمر با شوك كمر در حين اجراي مهارت با هم فرق دارند.
4) مردان در اجراي گياكوزوكي نسبت به زنان از شوك كمر بيشتري استفاده م ينمايند.
5) در اجراي تاته زوكي وضعيت ساعد بايد در حالت خنثي ما بين وضعيت پرونيشن و سوپينيشن قرار گيرد.
6) در اجراي گياكوزوكي وضعيت چرخش ساعد (سوپينيشن در حين هگيته و پرونيشن در حين اصابت) اهميت دارد.
7) بيشترين سرعت زوكي حدود چند سانت يمتر قبل از اصابت دست يا قفل شدن ضربه رخ م يدهد.
8) عضلات موافق به اندازه عضلات مخالف در اجراي سريع ضربات نقش دارند.
9) ريتم، زمان درگيري و شدت ضربات در زوك يهاي اجرا شده در كوميته، كاتا و نواختن به ماك يوارا متفاوت است.
10 ) تمرين ماكي وارا بهترين روش براي افزايش شدت ضربات كاراته به حساب مي آيد.
منابع
1.سعيد نيكوخصلت، طراحي دستگاه تقويت و سنجش ضربات هنرهاي رزمي و شوت فوتبال، پارك علم و فناوري، استان آذربايجانشرقي، تير ماه 1390
2.سعيد نيكوخصلت، طراحي و ساخت دستگاه مقاومتي براي تقويت مهارت زوكي در كاراته، پژوهشكده تربيت بدني و علوم ورزشي، خرداد 1389
3.سعيد نيكوخصلت، خلاصه مقالات دومين همايش ملي تخصصي بيومكاني و فناوري ورزشي، دانشگاه بوعلي سينا، 7و 8 تير ماه 1390
4.سعيد نيكوخصلت، بررسي بيومكانيكي دو روش اجراي گياكوزوكي در كاراته، انتشارات حركت، 1383